Kirish

Hozirgi kunda MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasi bolalar bog'chalarida ta'lim sifatini oshirishning muhim vositalaridan biri hisoblanadi. Ushbu dars rejalari bolalarning har tomonlama rivojlanishiga, ularning qiziqishlarini inobatga olgan holda ta'lim berishga qaratilgan. Ochiq mashg'ulotlar nafaqat bolalar uchun, balki tarbiyachilar uchun ham katta tajriba maydoni bo'lib, ular o'zlarining pedagogik mahoratlarini namoyish etishlari va yangi metodlarni o'rganishlari mumkin. Ushbu maqolada biz MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini yaratishning asosiy tamoyillari, bosqichlari va metodlari haqida to'liq ma'lumot beramiz.

Bolalar bog'chalarida o'tkaziladigan ochiq mashg'ulotlar, odatda, bir nechta maqsadlarni ko'zlaydi. Birinchidan, bu ota-onalarga bolalarining bog'chadagi faoliyati bilan tanishish imkoniyatini beradi. Ota-onalar farzandlarining dars jarayonida qanday ishtirok etayotganini, qanday bilim va ko'nikmalarni o'zlashtirayotganini ko'rishlari mumkin. Ikkinchidan, ochiq mashg'ulotlar tarbiyachilarning o'zaro tajriba almashishlari uchun platforma yaratadi. Ular bir-birlarining dars o'tish uslublarini kuzatib, o'zlariga yangi g'oyalar olishlari va metodik tavsiyalar bilan bo'lishishlari mumkin. Uchinchidan, ochiq mashg'ulotlar bolalarning o'ziga bo'lgan ishonchini oshirishga yordam beradi. Ular ota-onalari va boshqa mehmonlar oldida o'z bilimlarini namoyish etish imkoniyatiga ega bo'ladilar, bu esa ularning o'ziga bo'lgan hurmatini va qobiliyatlariga ishonchini oshiradi.

Ochiq mashg'ulotlarni tashkil etishda bir nechta muhim jihatlarga e'tibor qaratish lozim. Darsning maqsadi aniq va tushunarli bo'lishi kerak. Masalan, agar darsning maqsadi bolalarga ranglarni o'rgatish bo'lsa, bu maqsad darsning boshida e'lon qilinishi va dars davomida unga erishish uchun harakat qilinishi kerak. Darsning tuzilishi mantiqiy va ketma-ket bo'lishi kerak. Darsning har bir bosqichi oldingi bosqich bilan bog'langan bo'lishi va bolalarning diqqatini jalb qiladigan elementlarni o'z ichiga olishi kerak. Darsda foydalaniladigan materiallar bolalarning yoshiga mos bo'lishi va ularning qiziqishlarini uyg'otishi kerak. Masalan, rangli rasmlar, o'yinchoqlar, musiqiy asboblar va boshqa ko'rgazmali materiallardan foydalanish mumkin.

Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasining Asosiy Tamoyillari

MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini tuzishda quyidagi asosiy tamoyillarga amal qilish muhimdir:

1. Ilmiylik: Mashg'ulotda beriladigan ma'lumotlar ilmiy asoslangan bo'lishi, aniq va ishonchli faktlarga tayanilishi kerak. Bolalarga noto'g'ri yoki chala ma'lumot berishdan saqlanish lozim. Masalan, tabiatshunoslikka oid darslarda hayvonlar va o'simliklar haqidagi ma'lumotlar ilmiy manbalarga asoslangan bo'lishi kerak.
2. Tarbiyaviylik: Mashg'ulot bolalarda axloqiy fazilatlarni shakllantirishga, ularni vatanparvarlik ruhida tarbiyalashga, kattalarga hurmat, kichiklarga mehr-shafqat tuyg'ularini uyg'otishga qaratilgan bo'lishi kerak. Darslarda adolat, halollik, mehnatsevarlik kabi insoniy qadriyatlar haqida suhbatlar o'tkazish mumkin.
3. Rivojlantiruvchilik: Mashg'ulot bolalarning aqliy, jismoniy va hissiy rivojlanishiga hissa qo'shishi kerak. Ular o'z fikrlarini erkin bayon eta olishlari, muammolarni hal qilishda mustaqil qaror qabul qila olishlari, ijodiy qobiliyatlarini namoyon eta olishlari kerak. Darslarda turli xil o'yinlar, topshiriqlar va mashqlar orqali bolalarning rivojlanishiga yordam berish mumkin.
4. Individual yondashuv: Har bir bolaning individual xususiyatlarini hisobga olish, ularning qiziqishlari va ehtiyojlariga mos ravishda ta'lim berish lozim. Ba'zi bolalar tezroq o'zlashtirsa, boshqalari sekinroq o'zlashtirishi mumkin. Shuning uchun, har bir bolaga alohida e'tibor qaratish va ularning rivojlanishiga ko'maklashish kerak.
5. Integratsiyalashganlik: Turli fanlar va sohalar o'rtasida bog'liqlikni ta'minlash, bolalarning bilimlarini bir tizimga solishga yordam beradi. Masalan, matematika darsida olingan bilimlar tasviriy san'at darsida qo'llanilishi mumkin. Bu bolalarga o'rganilgan materialni amalda qo'llash imkoniyatini beradi.

Ushbu tamoyillarga amal qilish orqali MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini samarali va bolalar uchun foydali qilish mumkin.

Ochiq Mashg'ulot Ishlanmasining Bosqichlari

MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini yaratish bir nechta bosqichlardan iborat:

1. Mavzuni tanlash: Darsning mavzusi bolalarning yoshiga, qiziqishlariga va o'quv dasturiga mos bo'lishi kerak. Mavzu bolalar uchun qiziqarli va tushunarli bo'lishi lozim. Masalan, "Mening oilam", "Mening sevimli o'yinchoqim", "Yil fasllari" kabi mavzular bolalar uchun juda qiziqarli bo'lishi mumkin.
2. Maqsadni belgilash: Darsning maqsadi aniq va o'lchanadigan bo'lishi kerak. Maqsad bolalarning nimalarni o'rganishi va nimalarga erishishi kerakligini belgilaydi. Masalan, "Bolalarga ranglarni o'rgatish", "Bolalarga geometrik shakllarni tanishtirish", "Bolalarga raqamlarni o'rgatish" kabi maqsadlar qo'yilishi mumkin.
3. Materiallarni tayyorlash: Darsda foydalaniladigan materiallar bolalarning yoshiga mos bo'lishi, ularning qiziqishlarini uyg'otishi va darsning maqsadiga erishishga yordam berishi kerak. Rangli rasmlar, o'yinchoqlar, musiqiy asboblar, ko'rgazmali materiallar va boshqa vositalardan foydalanish mumkin.
4. Dars rejasini tuzish: Dars rejasida darsning borishi, vaqti, metodlari va materiallari batafsil bayon etilishi kerak. Dars rejasi darsning har bir bosqichini, jumladan, kirish qismi, asosiy qismi va yakuniy qismini o'z ichiga olishi kerak. Dars rejasi tarbiyachiga darsni samarali o'tkazishga yordam beradi.
5. Darsni o'tkazish: Dars rejasiga muvofiq o'tkaziladi. Dars davomida bolalarning faolligini ta'minlash, ularning savollariga javob berish va ularga yordam berish kerak. Dars davomida bolalarning diqqatini jalb qilish uchun turli xil o'yinlar, topshiriqlar va mashqlardan foydalanish mumkin.
6. Baholash: Darsning natijalarini baholash, bolalarning nimalarni o'rganganini va nimalarga erishganini aniqlash uchun amalga oshiriladi. Baholash dars davomida bolalarning faolligini kuzatish, ularning savollariga javob berish va ularga berilgan topshiriqlarni bajarishini tekshirish orqali amalga oshirilishi mumkin. Baholash natijalari keyingi darslarni rejalashtirishda hisobga olinadi.

Ochiq Mashg'ulot Metodlari

MTT ochiq mashg'ulotlarida turli xil metodlardan foydalanish mumkin. Quyida eng keng tarqalgan metodlar keltirilgan:

• O'yinli metod: O'yinlar bolalarning diqqatini jalb qilish, ularning bilimlarini mustahkamlash va ularga yangi ko'nikmalarni o'rgatish uchun juda samarali vositadir. O'yinlar bolalarga o'rganish jarayonini qiziqarli va yoqimli qilishga yordam beradi. Masalan, "Kim topadi?", "Nima o'zgardi?", "Toping va ko'rsating" kabi o'yinlar bolalar uchun juda qiziqarli bo'lishi mumkin.
• Ko'rgazmali metod: Rasmlar, o'yinchoqlar, modelllar va boshqa ko'rgazmali materiallardan foydalanish bolalarga ma'lumotni vizual ravishda qabul qilishga yordam beradi. Ko'rgazmali materiallar bolalarga o'rganilayotgan mavzuni yaxshiroq tushunishga va eslab qolishga yordam beradi. Masalan, hayvonlar haqida dars o'tayotganda, hayvonlarning rasmlarini yoki o'yinchoqlarini ko'rsatish mumkin.
• Amaliy metod: Turli xil topshiriqlar, mashqlar va tajribalar orqali bolalarning bilimlarini amalda qo'llashga o'rgatish mumkin. Amaliy metod bolalarga o'rganilgan materialni mustahkamlashga va ularning mustaqil fikrlash qobiliyatini rivojlantirishga yordam beradi. Masalan, ranglarni o'rgatish darsida, bolalarga turli xil rangdagi qog'ozlardan applikatsiya yasashni topshirish mumkin.
• Og'zaki metod: Suhbatlar, hikoyalar, savol-javoblar orqali bolalarga ma'lumot berish va ularning fikrlash qobiliyatini rivojlantirish mumkin. Og'zaki metod bolalarga o'z fikrlarini erkin bayon etishga, savollarga javob berishga va muloqot qilishga o'rgatadi. Masalan, "Mening oilam" mavzusida dars o'tayotganda, bolalar bilan o'z oilalari haqida suhbat o'tkazish mumkin.
• Musiqiy metod: Qo'shiqlar, raqslar va musiqiy o'yinlar orqali bolalarning hissiy rivojlanishiga va estetik didini shakllantirishga yordam berish mumkin. Musiqa bolalarga o'rganish jarayonini yanada qiziqarli va yoqimli qilishga yordam beradi. Masalan, yil fasllari haqida dars o'tayotganda, fasllar haqidagi qo'shiqlarni kuylash mumkin.

Ushbu metodlardan to'g'ri foydalanish orqali MTT ochiq mashg'ulotlarini yanada samarali va bolalar uchun foydali qilish mumkin.

Ochiq Mashg'ulotga Tayyorgarlik

Ochiq mashg'ulotga tayyorgarlik jarayoni bir nechta muhim bosqichlarni o'z ichiga oladi. Ushbu bosqichlar orqali darsning muvaffaqiyatli o'tishini ta'minlash mumkin.

1. Tashkiliy ishlar: Ochiq mashg'ulotning sanasi, vaqti va joyi aniqlanadi. Ota-onalar va mehmonlar taklif qilinadi. Xonani bezatish va zaruriy jihozlarni tayyorlash ishlari amalga oshiriladi. Tashkiliy ishlar darsning o'z vaqtida va tartibli o'tishini ta'minlaydi.
2. Metodik ishlar: Darsning mavzusi, maqsadi, vazifalari va bosqichlari aniqlanadi. Darsda foydalaniladigan metodlar, materiallar va vositalar tanlanadi. Dars rejasini tuzish va uni sinovdan o'tkazish metodik ishlar doirasiga kiradi. Metodik ishlar darsning ilmiy asoslangan, tarbiyaviy va rivojlantiruvchi bo'lishini ta'minlaydi.
3. Psixologik tayyorgarlik: Bolalarni ochiq mashg'ulotga psixologik jihatdan tayyorlash, ularning o'ziga bo'lgan ishonchini oshirish va darsda faol ishtirok etishlarini rag'batlantirish lozim. Tarbiyachi o'ziga ishonchli bo'lishi va bolalarni qo'llab-quvvatlashi kerak. Psixologik tayyorgarlik bolalarning darsda o'zlarini erkin his qilishlariga va o'z qobiliyatlarini namoyon etishlariga yordam beradi.
4. Texnik tayyorgarlik: Darsda foydalaniladigan texnik vositalarning (kompyuter, proyektor, musiqa asboblari va h.k.) sozligini tekshirish va ularni darsga tayyorlash lozim. Texnik vositalarning nosozligi darsning borishiga salbiy ta'sir ko'rsatishi mumkin. Shuning uchun, texnik tayyorgarlikga alohida e'tibor qaratish kerak.

Xulosa

MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasi bolalar bog'chalarida ta'lim sifatini oshirishning muhim vositasidir. Ushbu maqolada biz MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini yaratishning asosiy tamoyillari, bosqichlari va metodlari haqida to'liq ma'lumot berdik. Ochiq mashg'ulotlarni tashkil etishda ilmiylik, tarbiyaviylik, rivojlantiruvchilik, individual yondashuv va integratsiyalashganlik tamoyillariga amal qilish muhimdir. Darsning mavzusini tanlash, maqsadini belgilash, materiallarni tayyorlash, dars rejasini tuzish, darsni o'tkazish va baholash kabi bosqichlardan o'tish lozim. O'yinli, ko'rgazmali, amaliy, og'zaki va musiqiy metodlardan foydalanish darsning samaradorligini oshiradi. Ochiq mashg'ulotga tayyorgarlik jarayonida tashkiliy, metodik, psixologik va texnik tayyorgarlikni amalga oshirish kerak. Ushbu tavsiyalarga amal qilish orqali siz bolalar bog'chalarida yuqori sifatli va qiziqarli ochiq mashg'ulotlar o'tkazishingiz mumkin.

Umid qilamizki, ushbu maqola sizga MTT ochiq mashg'ulot ishlanmasini yaratishda yordam beradi. Unutmang, har bir dars bolalar uchun yangi bilimlar va ko'nikmalar olib kelishi, ularning rivojlanishiga hissa qo'shishi kerak.